БНЭУ хар нүх судлах пуужин хөөргөв

Энэтхэг улсын сансрын агентлаг Даваа гарагт Шрихарикота нэртэй хар нүх зэрэг сансар огторгуйн биет судлах зорилготой пуужинг амжилттай хөөргөснөө зарлалаа. Хар нүх судлахаар урьд нь 2021 онд АНУ-ын сансар судлалын НАСА агентлаг л хөлөг хөөргөж байсан юм. Энэтхэгийн Шрихарикота нь хар нүх судлахаар хөөрсөн дэлхийн хоёр дахь хөлөг болж байна. Хар нүх...

Шинжлэх Ухаан 2024.01.03
14
11

Судлаачид 13 тэрбум гэрлийн жилийн зайтай галактик олж илрүүлжээ

Японы одон орон судлаачид Дэлхийгээс 13,4 тэрбум гэрлийн жилийн зайд орших хоёр тод галактикийг олж илрүүлснээ мэдээлсэн байна. Энэ холын галактикуудыг олж илрүүлснээр 14,5 тэрбум жилийн өмнө ертөнц анх үүсэхэд одод хэрхэн бүрэлдэж байсан талаар олж мэдэх боломжтой болно гэж найдаж байгаа юм байна. Мөн асар хол ч телескоп дурангаар маш тод харагдаж...

Шинжлэх Ухаан 2023.12.26
13
4

Японы сансрын нисгэгчийг Сар луу илгээнэ

АНУ, Японы талууд Сарыг эзэмших АНУ-ын “Artemis” хөтөлбөрийн хүрээнд Японы сансрын нисгэгчийг Сарны гадаргуу дээр буулгах талаар хэлэлцэж байгаа тухай уг мэдээлэлд ойр эх сурвалжууд ням гарагт мэдээлжээ. Уг хөтөлбөрийн хүрээнд 2025 он гэхэд буюу сүүлийн хагас зуун жилийн хугацаанд анх удаа Америкийн сансрын нисгэгчдийг Сар луу илгээх...

Шинжлэх Ухаан 2023.12.25
0
2

Доктор Л.Сарантуяа: Приусын хаягдал батарейг сэргээж өрхийн цахилгаан эрчим хүчийг хангах төсөл амжилттай болсон

Эрчим хүчний яамнаас цахилгаан эрчим хүчийг нөөцлөх батарейн станцыг ашиглалтанд оруулснаа мэдэгдээд байгаа. ОХУ-ын цахилгаан эрчим хүчний хангамж зогсох болсонтой холбоотойгоор дотоодын нөөц бололцоог бий болгох шаардлагатай болж байгаа юм. Энэ талаар ШУА-ийн Физик, технологийн хүрээлэнгийн энергийн лабораторийн эрхлэгч, доктор Л.Сарантуяатай ярил...

Шинжлэх Ухаан 2023.12.16
11
3

SpaceX компани 23 хиймэл дагуул хөөргөжээ

Америкийн SpaceX компани “Starlink” сүлжээний 23 хиймэл дагуулыг Флорида муж улсын Канавералын хошууны сансрын буудлаас пүрэв гарагт амжилттай хөөргөж, тойрог замд оруулжээ. Хиймэл дагуулуудыг орон нутгийн цагаар 12:07 цагт “Falcon 9” зөөгч пуужингаар хөөргөсөн байна. Ийнхүү хөөргөсний дараа “Starlink”-ийн хий...

Шинжлэх Ухаан 2023.12.08
1
1

Хиймэл оюун ухааны технологийг аюулгүйгээр хөгжүүлэхийг 18 улс уриаллаа

АНУ, Их Британи, Герман болон бусад 15 улс хиймэл оюун ухааныг урвуулан ашиглахаас хэрэглэгчдийг хамгаалах тухай гэрээнд гарын үсэг зурлаа. Даваа гарагт буюу өнөөдөр нийтлэгдсэн 20 хуудас бүхий уг баримт бичигт хиймэл оюун ухааны системийг гэмт этгээдүүдээс хамгаалах зөвлөмжийг уг технологийг хөгжүүлэгч, нэвтрүүлэгч компаниудад өгчээ. Тодр...

Шинжлэх Ухаан 2023.11.27
1
2

160 сая километрийн зайнаас лазераар дамжуулсан өгөгдлийг хүлээн авчээ

Дэлхийгээс 160 сая км-ийн алсад аялж буй “Psyche” сансрын аппаратаас лазераар дамжуулсан өгөгдлийг хүлээн авснаа АНУ-ын сансар судлалын НАСА агентлаг мэдээлжээ. Тодруулбал, өгөгдлийг Дэлхийгээс Сар хүртэлх зайнаас дөрөв дахин хол зайд лазераар дамжуулжээ. Энэхүү шинэ технологийг ашиглан хэзээ нэгэн цагт сансрын нисгэгчид ийм зайнаас Дэл...

Шинжлэх Ухаан 2023.11.25
23
12

Ангараг ба НАСА-гийн хооронд холбоо тасарчээ

Ангараг гаргийг судалж буй төхөөрөмжүүд “Нарны хаалтанд” орсны улмаас дэлхий дээрх сансрын агентлагуудтай харилцдаг холбоо түр тасраад байна. Ангараг гараг Нарны эсрэг талд байрлаж байгаа тул ойрын 10 хоногийн хугацаанд “Perseverance”, “Curiosity” зэрэг тус гаргийн тойрог замд болон гадаргуу дээр судалгаа хийж...

Шинжлэх Ухаан 2023.11.16
4
1

Эрдэмтэд одоогоор тогтоогдсон хамгийн хол орших хар нүхийг олсноо мэдээллээ

НАСА-гийн эрдэмтэд телескоп дурангаар одоо мэдэгдэж байгаа дэлхийгээс хамгийн хол орших хар нүхийг олж ажигласнаа мэдээлсэн байна. Энэ хар нүх нь дөнгөж бүрэлдэн тогтох шатан дээрээ яваа, оршин байх галактиктайгаа ижил масстай гэж тогтоосон байна. Дөнгөж бүрэлдэн тогтож байгаа гэдэг нь бидний мэдэх саяхны хугацаа гэсэн үг биш, харин Их Тэсрэлтээ...

Шинжлэх Ухаан 2023.11.10
4
8

Швейцарын эрдэмтэд Паркинсоны өвчтэй хүмүүсийн хөдөлгөөнд туслах технологи бүтээжээ

Швейцар улсын эрдэмтэд Паркинсоны өвчтэй хүмүүсийн хөдөлгөөнд дэмжлэг үзүүлэх технологи бүтээсэн байна. Паркинсоны өвчтэй хүний тархины эсүүд эргэж сэргэхгүйгээр гэмтсэний улмаас дөрвөн мөч гэнэт хөдөлгөөнгүй болох, тэнцвэр алдах, өөрийн мэдэлгүй үйлдэл хийх, салгалж чичрэх зэрэг шинж тэмдэг илэрдэг, одоогийн анагаах ухаанаар эмчлэгдэх боломжгүй өв...

Шинжлэх Ухаан 2023.11.10
1
2